Google AI Overviews - czym jest i jaki wpływ będzie miało na SEO?

Google AI Overviews, czyli AIO (część inicjatywy Search Generative Experience – SGE) przeszły już pierwszą fazę testów. Jak wypadła ta technologia? Jak wpłynie na przyszłość branży wyszukiwania i SEO? O tym w dzisiejszym artykule.

Co to jest Google AI Overviews?

Google AI Overviews (streszczenia wygenerowane przez AI lub przeglądy AI) to eksperymentalna funkcja wyszukiwarki Google, która wykorzystuje generatywną sztuczną inteligencję do tworzenia zwięzłych i kontekstowych odpowiedzi na złożone pytania użytkowników.

AI Overviews posiłkują się wieloma źródłami, np. Grafem wiedzy Google, różnymi stronami internetowymi oraz portalami społecznościowymi. Na podstawie tych informacji starają się generować zwięzłe odpowiedzi na pytania użytkowników. Przedstawiają także linki do źródeł, z których korzystały podczas tworzenia odpowiedzi:

Źródło

Warto zaznaczyć, że Google AI Overviews nie pojawiają się przy każdym zapytaniu. Funkcja jest aktywowana przy bardziej skomplikowanych pytaniach, gdzie AI może dostarczyć wartościowsze odpowiedzi niż standardowe wyniki wyszukiwania.

W ramach pierwszej fazy testów Google wdrożyło AIO w USA. Tylko właśnie – jak przebiegły te pierwsze testy?

Jakie są pierwsze wrażenia z Google AI Overviews?

Pierwsze wrażenia z nowej technologii Google AI do pozytywnych na pewno nie należą. Podczas konferencji I/O 2024, która odbyła się 14 maja 2024 roku, Google ogłosiło rozpoczęcie wdrażania AI Overviews w całych Stanach Zjednoczonych.

Początkowo Google AI Overviews były widoczne w przypadku 84% zapytań, ale dość szybko zmniejszono ich widoczność do 15% zapytań. Dlaczego? Głównym powodem były niedokładne, a często wręcz absurdalnie i bezsensowne odpowiedzi. Media szybko podchwyciły temat i nowa technologia od Google znalazła się w ogniu krytyki:

Źródło

Kultowym przypadkiem stała się już sugestia Google, aby skorzystać z nietoksycznego kleju, aby zaradzić problemowi, jakim jest brak lepkości sosu do pizzy:

Co najgorsze, porada ta została wygenerowana na podstawie żartobliwej odpowiedzi z Reddita, która została podana w pewnym wątku dyskusyjnym 11 lat temu!

Warto dodać, że to niejedyny przypadek, kiedy streszczenia wygenerowane przez AI przedstawiły osobliwą odpowiedź na podstawie treści z Reddita. Zapewne wynika to z tego, że w lutym tego roku Google podjęło współpracę z Redditem.

Google chce w ten sposób bardziej polegać na naturalnych, konwersacyjnych treściach wygenerowanych przez użytkowników. To dość odważny krok, ale widocznie AI Overview jeszcze nie jest na to gotowe.

Jakie inne ciekawe przypadki odnotowujemy? Na przykład Google stwierdziło, że Barrack Hussein Obama jest muzułmaninem:

Do takiego wniosku Google AI doszło na podstawie krótkiej publikacji naukowej, która pośrednio wspomniała o Obamie jako o prezydencie, który w bardziej odpowiedzialny i widoczny sposób był w stanie zająć się kwestiami związanymi z mniejszością muzułmańską w USA

Google stwierdziło także, że bieganie z nożyczkami daje pewne korzyści zdrowotne:

Odpowiedź została wygenerowana na podstawie krótkiego żartobliwego wpisu z jakiegoś niszowego bloga. Jak widać, Google ma problemy z dobrym doborem źródeł i bywa podatny na sugestie zawarte w pytaniu

Najnowsze analizy wykazują, że w czerwcu obecność AIO spadła jeszcze bardziej. Ukazywały się zaledwie w 7% zapytań:

Źródło

• W zapytaniach dotyczących edukacji odsetek przeglądów AI spadł z 26% do 13%;
• w pytaniach dotyczących rozrywki odsetek przeglądów AI spadł z 14% do prawie 0%;
• w zapytaniach dotyczących e-commerce odsetek przeglądów AI spadł z 26% do 9%.

Jakie błędy mogą wystąpić w Google AI Overviews?

Przeglądy AI są podatne na te same problemy, co wszystkie narzędzia do generowania treści (jak ChatGPT). Problemy jednak potęgują się jeszcze bardziej, gdyż Google musi na bieżąco oceniać ogrom treści dostępnych w Internecie, zamiast polegać jedynie na kilku informacjach od użytkownika oraz starannie przygotowanej bazy wiedzy.

Ogółem Google AI Overviews zmagają się obecnie z następującymi problemami:

• generowanie nieprawdziwych informacji – modele AI generują tekst na podstawie statystycznego prawdopodobieństwa, a nie na podstawie rzeczywistej wiedzy, dlatego mogą dosłownie tworzyć całkowicie fałszywe informacje;
• błędna interpretacja satyrycznych lub żartobliwych treści – AI może błędnie uznać satyryczne lub humorystyczne wpisy za poważne źródła, co prowadzi do niewłaściwych rekomendacji, takich jak wspomniana wcześniej sugestia dodania kleju do pizzy;
• konfliktujące informacje – kiedy AI napotyka sprzeczne dane, może nie być w stanie prawidłowo zdecydować, które informacje są bardziej wiarygodne, co prowadzi do mieszanych lub nieprawdziwych odpowiedzi​;
• podatność na sugestie – ChatGPT w początkowych miesiącach istnienia miał z tym poważny problem (i wciąż w jakiś sposób ma). Modele językowe są zwykle bardzo podatne na sugestie, więc nawet gdy zadane pytanie jest wręcz absurdalne, będą dosłownie naginać rzeczywistość i swoje interpretacje, aby udzielić kontekstowej odpowiedzi. Sprawa jeszcze bardziej komplikuje się, gdy w grę wchodzi bazowanie na nieprzefiltrowanych informacjach z internetu.

Jaki jest wpływ Google AI Overviews na wyniki wyszukiwania?

Google AI Overviews zapewne jeszcze przez jakiś czas nie zawojują rynku wyszukiwania, ale dotychczasowe eksperymenty pokazały, że na pewno w znaczący sposób wpłyną na SERP-y.

Na przykład analiza, jaką w maju przeprowadził Bartosz Góralewicz w kontekście zapytań e-commerce, wykazała, że:

1. 16% wyszukiwań zwróciło w wynikach przeglądy AI.
2. 13% całkowitego wolumenu wyszukiwania z wyszukiwarki przechodzi przez przeglądy AI.
3. 80% źródeł, które zostały wykorzystane w ramach wygenerowania odpowiedzi AI, nie zajmuje organicznej pozycji dla podanego zapytania.
4. Źródła, które pierwotnie zajmowały pozycje 1-3 w wynikach wyszukiwania, miały tylko 8% szans na bycie wykorzystanym w wygenerowaniu odpowiedzi w przeglądzie AI.

Warto zwłaszcza przyjrzeć się statystyce numer 3. AI Overviews pokazuje treści, które normalnie nie pojawiałyby się w wynikach wyszukiwania. Wychodzi więc na to, że przeglądy AI starają się łączyć mnóstwo pomniejszych informacji w jednym miejscu. Dla zapytań e-commerce Google wykorzystuje AI, aby natychmiast pokazać klikalne produkty, co przyspiesza proces wyszukiwania. Uruchamiają one panel wiedzy o produkcie z bezpośrednimi linkami do stron produktowych z różnych sklepów internetowych, jednocześnie biorąc pod uwagę wszystkie recenzje i źródła informacji.

Użytkownicy nie będą już zatem musieli zapoznawać się bezpośrednio z kategoriami produktowymi/rankingami produktów, choć Google będzie się nimi posiłkować podczas tworzenia podsumowań. Jak to wygląda w kontekście innych stron i zapytań? Analiza, jaką przeprowadził Kevin Indig, wskazuje:

• występowanie AI Overviews – pojawiają się w przypadku 42% zapytań (końcówka maja, czyli pierwsze fazy testów), a zwłaszcza, gdy w grę wchodzą skomplikowane zapytania zdrowotne​;
• liczbę cytowanych stron – w 704 przeglądach AI cytowano 4 493 stron, czyli średnio 6,3 linków na przegląd;
• negatywny wpływ na ruch – istnieje silna negatywna korelacja (-0.61) między cytowanymi URL a zmianą ruchu, co wskazuje na spadek o 8,9% kliknięć w kontekście cytowanych URL-i;
• utratę ruchu dla niecytowanych stron – średni spadek ruchu organicznego wynosi -2,8% dla zapytań, gdzie AI Overviews się pojawia, ale strona nie jest cytowana​.

Jak Google AI Overviews wpływa na SEO?

Google AI Overviews to fundamentalna zmiana w relacjach między wyszukiwarką a stronami internetowymi. Tradycyjnie Google działało jako pośrednik, który kierował użytkowników do odpowiednich stron w celu uzyskania informacji. Przeglądy AI zmieniają ten układ, gdyż prezentują bardziej złożone informacje bezpośrednio w wynikach wyszukiwania. Na podstawie dotychczasowych obserwacji da się stwierdzić, że jeśli Google uda się z powodzeniem wprowadzić przeglądy AI na szerszą skalę, możemy spodziewać się następujących zmian:

1. Zmniejszenie ruchu na stronach – według najnowszych danych zapytania bez kliknięcia (zero click searches) stanowią niemal 60% wszystkich wyszukiwań. Przyczyniają się do tego głównie wyróżnione fragmenty z odpowiedzią, Graf wiedzy Google czy sekcja „Więcej pytań”. Przeglądy AI jeszcze bardziej pogłębią to zjawisko.
2. Zmiana strategii SEO – właściciele stron, którzy się nie poddadzą, będą musieli, tak czy inaczej, zmienić swoją strategię SEO. Ważniejsze stanie się tworzenie treści, które są nie tylko wartościowe, ale także łatwe do zrozumienia i podsumowania przez algorytmy AI. Przydatne mogą tu być zwłaszcza: konwersacyjny styl, bogate stosowanie danych strukturalnych oraz tworzenie treści pod kątem przekrojowego omówienia zagadnień, a nie fraz kluczowych.

Jak Google poprawia AI Overviews?

Jak podaje Business Insider, rzecznik Google powiedział, że absurdalne odpowiedzi wygenerowane przez AI Overviews są „niezwykle rzadkimi zapytaniami i nie są reprezentatywne dla doświadczeń większości ludzi”. Dodał też, że „zdecydowana większość przeglądów AI dostarcza wysokiej jakości informacji”.

Google zwraca uwagę na to, że problemem często są źle sformułowane lub niecodzienne zapytania. Trochę trudno przyjmować to tłumaczenie, gdy nawet 15% zapytań wprowadzanych do Google jest całkowicie nowych i unikatowych. Nie może to stanowić więc wymówki dla absurdalnych, niebezpiecznych lub niedokładnych odpowiedzi.

W reakcji na pierwsze testy Google postanowiło przyjąć następujące priorytety w ramach pracy nad AIO:

• lepsze wykrywanie bezsensownych zapytań – ograniczenie pojawiania się przeglądów AI dla niepoważnych zapytań jak „ile kamieni powinienem jeść”;
• ograniczenie treści satyrycznych i humorystycznych – zmniejszenie wpływu satyry i żartów na generowane odpowiedzi;
• ograniczenie treści generowanych przez użytkowników – zmniejszenie ryzyka zaciągnięcia niewłaściwych porad z forów dyskusyjnych;
• specjalne zabezpieczenia dla tematów zdrowotnych i wiadomości – wprowadzenie dodatkowych mechanizmów chroniących jakość informacji w tych obszarach.

Jakie są przyszłe kierunki rozwoju Google AI Overviews?

Początkowe plany zakładały wprowadzenie przeglądów AI dla miliarda użytkowników na całym świecie do końca 2024 roku. Z racji ostatnich programów trudno powiedzieć, czy uda się Google osiągnąć ten cel.

Jakie są z kolei długoterminowe cele Google w kontekście tej technologii? Gigant z Kalifornii marzy o tym, aby przekształcić swoją wyszukiwarkę w spersonalizowanego asystenta przypominającego Komunikator ze Star Treka, który będzie w stanie zrozumieć i odpowiadać na złożone pytania w czasie rzeczywistym przy wsparciu generatywnego AI. Google pracuje też nad równoważeniem swojej technologii z potrzebami twórców treści. Dąży do tego, aby byli sprawiedliwie wynagradzani za to, że ich content jest wykorzystywany w przeglądach AI. Obecnie wydawcy treści (jak blogerzy) raczej chłodno przyjęli nową technologię Google, więc czas pokaże, jak będzie wyglądać dialog między tymi grupami.